Onderzoek naar ’snelle rivierstof’

Het merendeel van de door de grote rivieren meegevoerde kleideeltjes vindt doorgaans zijn weg naar de Noordzee of komt als ongewenst slib in de havens stroomafwaarts terecht. Gebiedsontwikkelaar K3 en branchevereniging KNB verkenden de mogelijkheden om de sedimentatie van klei efficiënt te kunnen sturen. De studieresultaten zijn veelbelovend.

In samenwerking met K3, een gebiedsontwikkelaar en grondstoffenwinner, deed KNB veldproeven in de Waal bij Bemmel.

In deze 'snelle rivierstoftest' werd onderzocht onder welke omstandigheden een maximale sedimentatie van kleideeltjes kan plaatsvinden en of het resulterende kleisediment geschikt is voor de keramische industrie. Op dit moment belandt een aanzienlijk deel van de door de rivier meegevoerde kleideeltjes in de Noordzee of slaat als ongewenst slib neer in de havens.

Rivierklei is een kosteloos beschikbare, hernieuwbare grondstof uit de Nederlandse rivieren. Deelname aan de studie illustreert de wens van de keramische industrie, maar ook kleiwinners, om actief te werken aan het zo efficiënt mogelijk omgaan met grondstoffen en het in stand houden van het hernieuwbare karakter van rivierklei

De studie maakt duidelijk dat de gewonnen rivierstof toepasbaar is in de vereiste kleireceptuur voor de keramische industrie. Variabelen die de sedimentatie beïnvloeden, moeten nog wel zorgvuldig verder worden onderzocht. Opmerkelijk zijn de in de rivierstof waargenomen hoge kalk concentraties. Bijmenging van hernieuwbare klei kan mogelijk een oplossing bieden voor verminderde CO2-uitstoot bij de productie van gele bakstenen.

Het onderzoek sluit aan bij de Technology Roadmap Bouwkeramiek van KNB en draagt bij aan voldoende beschikbaarheid van rivierklei op de lange termijn. Het onderzoek vormt onderdeel van het bredere project 'Hernieuwbare kleiwinning' uitgevoerd door TNO en de Universiteit van Utrecht. Doel daarvan is onderzoek naar versnelde sedimentatie van rivierklei na ontginning door slimme herinrichting van een uiterwaardegebied.