Vertrouwen is een vreemd fenomeen. Het is ontastbaar, maar wel aantastbaar, het is ongrijpbaar maar ingrijpend als het ontbreekt. ''Vertrouwen komt te voet en gaat te paard'' is een gevleugelde uitdrukking maar nog afkomstig uit een tijd waarin chronologie, causaliteit en lineaire verbanden ertoe deden. Ondertussen zijn de verwoestende gevolgen van de crises alom merkbaar maar lijken vraagstukken van de toekomst met verouderd gereedschap te lijf te worden gegaan. Is de Actieagenda Bouw in staat de bakens voldoende en bijtijds te verzetten?
Zolang vertrouwen individueel en incidenteel ontbreekt, is er weinig aan de hand. Iedereen kan zich vergissen, toch? Anders wordt het als gebrek aan vertrouwen institutioneel wordt en in onze maatschappelijke systemen sluipt. Er zijn té veel afzonderlijke voorbeelden die daaraan té gelijktijdig voeding geven: onwankelbaar geachte instituten als scholen, ziekenhuizen, woningcorporaties die failliet blijken te kunnen gaan, diploma's die meer document dan getuigschrift zijn, het pensioen dat een afboekbare vordering blijkt, onroerend goed dat meer ontroert dan zich roert etc.
Als vertrouwen omslaat in wantrouwen, vallen markten stil, slaat de verlamming toe en is uitval het resultaat. In die context stelde het Bouwteam in 2012 samen met bedrijven, instellingen en overheden een Actieagenda Bouw op. Doel is de woning- en utiliteitsbouw sterker te maken. Dat zal lukken mits oplossingen worden gezocht op een andere manier dan in de tijd van de eerdere uitdrukking.
"Als het waterpeil zakt wordt het wrakhout zichtbaar" las ik ergens maar dat is nu precies waar het om gaat. Niet de causaliteit van het wachten en-dan-komen-de-oplossingen-wel, (als die er al zijn) moet leidraad zijn. Neen, oplossingen moet je afdwingen, worden zichtbaar in onverwachte hoek en komen ook niet meer in reactie op een actie. Oude waarheden zijn voorbij en hebben plaats gemaakt voor een omvattende en geparralleliseerde meervoudigheid waarin begrippen als multitasking, ketensynergie en cloudserving goed gedijen. Zoek dus niet om te vinden maar creer een oplossing door met lef, durf en passie te vinden wat je niet zocht. Ik noem dat het "Epke Zonderland effect" en wens dat de Actieagenda Bouw met alle overtuiging toe.