De stikstofcrisis, (jawel die is er nog) geeft creatieve ideeën, zoals het verleasen van stikstofruimte. Juridisch een vreselijke term, want het suggereert een nieuw rechtsfiguur dat ergens tussen verhuren, uitlenen en leasen inzit; quod non! Het is wel een innovatief beleidsinstrument, maar is het houdbaar en in alle gevallen verstandig?
Sinds kort is in sommige provincies het verleasen van stikstofrechten mogelijk. Verleasen is een vorm van extern salderen (opkoop stikstofruimte) maar dan tijdelijk. Een ondernemer stelt een deel van zijn toegekende maar onbenutte stikstofruimte kortdurend beschikbaar aan een ander die voor tijdelijke activiteiten juist stikstofruimte nodig heeft. De maatregel is goed voor de huizen- en wegenbouw en voor de natuur! Voor verleasen moet het bevoegd gezag wel toestemming geven. Er wordt een tijdelijke natuurvergunning verstrekt mits stikstofruimtegever en -nemer onderling aantoonbaar een leasecontract sluiten.
Anders dan bij huur, koop, huurkoop en ook bruikleen is leasen niet apart in de wet geregeld. Het is meer een mengvorm van huur, koop en huurkoop. Bij operationele lease ligt de nadruk op kortdurend gebruik van een bedrijfsmiddel tegen vergoeding. Bij financial lease ligt de nadruk op de financiering van het bedrijfsmiddel en nadert het de huurkoop (koop op afbetaling met eigendomsoverdracht aan het eind).
Wellicht wisten de ideemakers niet goed raad met de tijdelijk-externe saldering en verbasterden leasen en verhuren tot verleasen; als variant op operationele lease van een stikstofuitstootrecht. Gehoopt mag worden dat voldoende stil werd gestaan bij een houdbare vermogensrechtelijke kwalificatie van het uitstootrecht. Ontbreekt die dan is immers in het geheel geen civielrechtelijk leasecontract mogelijk!
Verleasen van stikstofruimte mag vernieuwend zijn maar let op! De tijdelijke uitstoot-overdracht geeft een lager referentieniveau wat kan knellen als niet een natuurvergunning maar een melding ingevolge het Activiteitenbesluit basis is voor de depositie-toestemming. In dat geval is voor tijdelijke overdracht een melding nodig waarna het lagere niveau niet automatisch terugveert als het saldogevende bedrijf weer de volledige uitstootruimte in gebruik wil nemen en dat opnieuw meldt. Er geldt dan een nieuwe referentiesituatie. Verleasen kan dan leiden tot verliezen van stikstofruimte!
Mr Ewald L.J. van Hal
Directeur vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek, namens NVTB
Lees de column via de website van Cobouw
- Delen
