PAWW, vier letters waarvoor sinds 2017 maandelijks het loon van 2.1 miljoen cao-werknemers wordt afgeroomd. Voor de bouw alleen al (productie, handel, verwerking) gaat het jaarlijks om ruim 20 miljoen euro! Geld dat is bestemd voor een Private Aanvulling WW en WGA. Op het moment dat aannemers schreeuwen om personeel en fabrikanten overuren draaien om aan de vraag naar bouwmaterialen te kunnen voldoen moet besloten worden of de bouwketen ook de komende 5 jaar weer 100 miljoen euro gaat afdragen. Voor dekking van een verwaarloosbaar werkloosheidsrisico. Is met dat geld niets beters te doen?
Basis voor de PAWW-regeling, een soort super CAO-fonds, zijn 5 verzamel-CAO’s die op hun beurt zo’n 500 afzonderlijke sector- en onderneming-CAO’s bundelen. Het stelsel is juridisch buitengewoon complex, zeker niet buiten discussie, maar wel algemeen verbindend verklaard door het Ministerie SZW. Hierdoor zijn sinds 2017 ruim 2.1 miljoen CAO-werknemers, merendeels onbewust, aan de PAWW gebonden. Een eventuele aanspraak op een 3e jaar WW wordt verzilverd bij SPAWW maar de kans daarop is, in ieder geval voor bouw en aanverwant, vrijwel nihil. ‘Arbeidsmarkt op scherp’, kopte Cobouw nog kort geleden.
De PAWW-constructie draait om zeer veel geld en zeer weinig risico. Tegenover ca. 260 miljoen premie-inkomsten in 2020 stond nog geen 4 miljoen euro aan uitkeringen! In 2020 waren er slechts 1.000 uitkeringsgerechtigden en van de 1.600 aanvragen in dat jaar werd bijna de helft afgewezen!
Eind 2021 zit SPAWW, zonder enige publieke controle, verantwoordingsplicht of concurrentie, met bijna 550 mln. euro in kas (verwacht niveau 2022: 735 mln.). De premie wordt al verlaagd want het aantal uitkeringen blijft ver achter bij de verwachtingen. Stoppen dan maar? Nog dit jaar moet hierover aan vele honderden CAO-tafels, ook in de bouw en aanverwant, worden beslist: unaniem.
De voortekenen wijzen op verlenging maar de grote vraag is: zijn er geen nuttigere bestemmingen voor al dit geld? Denk aan financiering van sectorale DI-maatregelen. De bouwketen kan een goed, intergenerationeel en intersectoraal duurzaam inzetbaarheidsbeleid veel beter gebruiken dan een verzekering tegen een verdampt risico. PAWW: stop ermee.
Mr Ewald L.J. van Hal
Directeur vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek, namens NVTB
Lees de column op de website van Cobouw